Thursday, August 8, 2019

SOOMAALIYA: SUUQII QASHINQUBKA OO SUUQ KALE ISKU BEDDELAY


Khudaartii ugu dambeysay ee dalka la keeno (Xogo muhiim ah oo aysan dadku la socon)

Dorraad waxaa dekadda Muqdisho laga soo dejiyey kunteenarro Kaaroot ah oo dibedda laga keenay. Waa Kaaroot la soo bacrimiyey oo quruxdii iyo waaweynankii ka batay. Shalay iyo saaka ayaa waxaa loo qeybinayey hoteellada iyo makhaayadaha ugu waaweyn ee Muqdisho. Waxaa lagu iibinayey qiime la mid ah midda dalka ka soo go`da. Tan waxaa ka horreysey Yaanyada, Khajaarka, Kaabishka, Basasha iyo Baradhada oo qaarkood meel fogba aan laga keeneyne, laga soo waarido Keenyadan iyo Itoobiyadan. Waxaa sidaas oo kale la keenay Fawaakih farabadan oo ay ka mid yihiin: Tufaaxa, Liin-ugunjida, Looska iyo . . .



Qiso Cajiib ah Oo Turkida Xamar Joogta Sameeysay

Berigii hore Turkida Xamar joogta, waxa ay khudaarta iyo fawaakihda kala soo degi jireen dalkooda. Laakiin waa dambe ayaa waxa ay isbarbardhigeen dalaggooda iyo kan Soomaaliya, kolkaas bay waxa ay ogaadeen in dalagga Soomaaliya dhan walbaba kaga wacan yahay kooda. Rag ka mid ah Turkida ayaa waxa ay goosteen in dalagga ay cunayaan ka beertaan Soomaaliya. Goob magaalada Muqdisho ka mid ah ayaa waxa ay ka heleen shan boos oo bannaan oo nin Soomaali ah lee yahay. Waxa ay ka codsadeen in uu dhulkaas bannaan ka kireysto. 300 $ ayuu uga kireystay dhulkii. Dhulkii inta darbi ku wareegsadeen ayey ku beerteen khudaar kala duwan. Hadda, Turkiga Xamar ku nool meeshaas baa khudaarta ay cunaan looga soo guraa. Maalin dhaweyto waxaan maqlay in khudaartii halkaas lagu beerayey inta ka badatay, qaraabadooda Turkiga joogta loogu daabbulo Diyaaradda Turkiga! Aan ku weydiiya e, Turkidaas ma ku jirtaa khudaar iyo fawaakih waxa ay noo soo dhoofiyaan? Suuqa tag oo soo eeg.

Qashinqubkii caalamka oo Suuqa kale isku beddelay

Markii uu burburay Kacaankii, waxa uu noqday dalkii suuqa qashinqubka caalamka, gaar ahaan waxa ay Maafiyo qandaraasyo ku qaadatay in qashinka xun, sun iyo haraadiga Nukliyeerka lagu shubo xeebaha Soomaaliya. Kuma dheeraanaynee, sii raadi oo bal soo akhri qashinka iyo sunta xeebaha Soomaaliya lagu shubay iyo khatartii caafimaad ee ka soo gaartay Soomaalida.

Maaddaama dunidii ay aragtay in uusan dalka Soomaaliya waxba soosaarin, dadkiisuna ay lacag iska haystaan, hadddana ay jecel yihiin waxa caalamka kale laga keeno, waxa uuu mar kale noqday suuq caalamku uu ku tartamo. Waaba fiicnaan lahayd haddii wax tayo leh la keeno dalka e, markii la arkay in ay yihiin jaahiliin aan waxba iska eegi karin, ayaa waxaa la bilaabay in lagu soo daabbulo wax dusha ka qurux badan hoosna qashin ka ah, oo lacag adag looga beddesho.

Kaalintii dawladda iyo kuwaa maamullada oo meesha ka maqan

Dal walba oo caalamka ka tirsan, waxa uu lee yahay shuruuc ganacsi. Waxaa ka mid ah in dalka aan la soo gelin karin tacab dalka gudihiisa laga soosaaro. Haddii la soo geliyana, waxa la saaraa canshuur farihii ka badatay si uu tacabkaasi aad iyo aad uga qaalisanaado kan gudaha, oo shacabku inta awoodi waayaan kan dalka u iibsadaan. Laakiin taasi kama jirto dalka. Tacabka kasta waxaa dalka lagu soo geliyaa canshuur yar ama candhuurdhaafba, kolkaas baa tacabkii dalka laga soosaarayey uu ka qaalisanaadaa kii dibedda laga keenayey, oo shacabka kan dibedda iska doorbideen.

Beeralaydii oo niyadjabkii hore mid kale ugu darmaday

Beeralaydii Soomaaliyeed dhawr arrimood oo isbiirsaday ayaa soo wajahday: Ammaanxumo, Abaar, iyo Sicirbarar. Iyaga oo horay uga niyadjabsanaa raashinka mucaawinada ah ee Soomaaliya la keeno iyo raashinka aadka u jaban ee ay ganacsatadu dekadda ka soo dejiso, ayaa waxaa waayadan ugu darmaday in khudaartii iyo fawaakihdiina dibedda looga keeno lacag aad u jaban. Niyadjabkii hore ayaa kanna ugu darmaday. Beerihii Soomaaliya oo dad badan ay arrimahaas uga soo haajireen ayaa loo badinayaa in inta ku hartayna ay isaga soo tegi doonto.

Xalku muxuu yahay?

Waxaa Qoray: Suldaan Nayruus        
Email: nayruus@gmail.com     
Fb Page: www.facebook.com/snayruus


Sawirka hoose waxa aan ka soo qaaday halka Karootadaas jumlada loogu iibinayo 


No comments:

Post a Comment