JACAYL IYO XAALKI

Habeenkii ay baratay, balo ayey doonatay. Waxa ay lugaheeda ku raadsatay cudur halis ah. Waa kii ay la jiiftay sagaal bilood. Muddadaas cunto saani uga ma degin, markaas bay weyd noqotay oo meelihii hilibku buuxin jiree oo dhan inta isku dhaceen, lafihii soo muuqdeen. Waa walbahaarka hayey e, kasho waa u weyday is-haagin iyo iska shaqeyn, markaas baa timaheedii dahabiga ahaa raso noqdeen, jirkeedii subbagga ahaana inta qallalay oo jacdaday, hollob fuushay. Ilkaheedii baylka ahaa luun baa maray, luqluq iyo rummay la`aan bayna sababsadeen. Indhaheedii cadcaddaa waxa ay isku beddeleen guduud god dheer ka soo muuqda, soojeed iyo dhafar ayeyna eersadeen. Gabdhii hadalka badnayd, aamus baa ka soo horay. Tii bashaashka ahayd, jacjuun indhaha dadka ka fiiriya bay noqotay. Wahsi iyo caajis baa u beddalay firfircoonidii iyo nashaadkii. Maahsanaan baa booskii ka saartay dhiifoonaantii lagu yaqiinnay. Wax dhega-adayg loo maleeyey baa u beddelay dhego-fudaydkii ay caanka ku ahayd. Waxbarashadii waa laga hor istaagay oo, waa tan bilaabi weydey jaamacaddii laga soo diiwaangeliyey. Isbeddelka ku yimid inanta waxaa la yaabay waalidkeed, walaaleheed iyo saaxiibbadeedba. Lama wadaagto midkoodna meesha laga soo galay. Isbitaallo badan baa lagu la tacaalay oo, looga quusay. Marrooyin Qur`aan ah baa lagu dejiyey oo, shifo looga ma helin. Qoysku waa u sameeyey wax walba oo looga saari karo waxa haya. Iyagiina rejobeel bay soo istaageen, iyadiina dhacdiid, dhinacayn iyo dhabannahayn ka ma dhammaado.

Inantan oo la yiraahdo Raxmo, habeen habeennada ka mid ah ayaa, iyada oo la socotay xeyn gabdho ah oo inta sheeko bogtay ka dhaadhacayey dusha sare ee Pizza House ta Muqdisho ku taalla, Cali oo fadhiyey barta dagaandegga waxa ay ishiisu qabatay Raxmo oo ugu dambeysay gabdhaha jaranjarada hoos ugu socda. Wiilkii inta uu aad u la dhacay quruxda iyo dhaylanimada inanta, ayuu inta isla markiiba istaagay oo horjoogsaday, salaamay. Qudheeduna, qacdii horeba, waa soo jiitay qaabdhismeedka Caliye, si qaddirin leh bay salaantii uga qaadday. Daqiiqado yar bay inta hadallo kooban isweydaarsadeen, kala qaateen taleefoonnada. Habeenkaas wixii ka dambeeyey waxaa u bilowday wiilkii iyo gabadhii sheeko aakhirkii isu rogtay jacayl. Raxmo waxa ay markaas ahayd 18 sano jir dugsi sare ka baxday oo jaamacad u diryaarsayd in ay gasho, laakiin jacaylkii halkaas ka raacay uu u diiiday. Cali se, jeerkaas waxa uu dhiganayey sannadka ugu dambeeyey ee jaamacadda.

Sideedaba, waa dhaqanka jacaylka oo, laba qof oo kasta oo xiriir bilaaba mid uu u eexdaa oo uu laabta u fariistaa. Xiriirkii ugu horreeyey ee ay Raxmo wiil la yeelato buu haaye, maalmihii hore ee haasawaha, iyadii ayuu jacaylkii horay daf ka yiri. Markii hore Cali baa soo wici jiraye, markii dambe iyadii baa daqiiqad moogaan weydey oo wici jirtay. Haddii uu arkay in isaga la danaynayo, waaba iska dhaafay wicitaankeeda oo keeda ayuu sugaa. Haddii uu maalmihii hore Kaar iyo Shilimaan soo jiidasho ah uu u tuuri jiray, waa iska dhaafay oo, isaga ayaaba loo soo xawilaa in ka badan intii uu u gami jiray. Maalmihii hore, isaga ayaa danayn jiray kulankeeda e, kolkii dambe iyada ayaa mar kasta ka codsan jirtay in ay aragto. Jeerkii uu arkay in kulankiisa la xiisaynayo, waa iska joojiyey codsigiisii kulammada. Xataa kulankeeda waa ka faa`iidaa oo, xolihiisa waa u turtaa oo, wax kasta oo ku baxa iyada ayaa bixisa.

Maxaad ka taqaannaa Aadane, marka uu arko in la danaynayo ayuu buur isa saaraa. Kolka uu dareemo in aad looga daba ordayo ayuu dhan kale u sii jeestaa. Jeerka uu ogaado in dhab loo jecel yahay ayaa yasmo iyo karaahiyo ku bilaabataa. Markii uu Cali arkay sida loo jecel yahay ayaa waxa uu dhibsaday taleefoonka aan kala joogsiga lahayn ee Raxmo. Waxa uu joojiyey qabashada taleefoonka. Marmarka uu ka yaabo dhicitaankiisa, ayaa waxa uu ugu dhiibaa qof la jooga oo u sheega in uusan joogin. Waa iska daayey ka jawaabidda farriimaha is dabayaal ee daqiiqad-daqiiqad ugu soo dhacayey moobeelkiisa, Watisabkiisa, Iimoogiisa, Faysbuuggiisa iyo Inistigaraankiisa. Markii dambe ee uu adkaysan waayey wicitaankeeda iyo farriimaheedaba, waa iska xayiray oo, baloog buu meel walba ka saaray. Isaga iska daaye, xataa saaxiibbadiisii ay ku baratay oo ay ka baryi jirtay in ay Cali kala hadlaan ayaa dhibsaday oo, xayiraad wada saaray. Markii ay aragtay in uu Faysbuuggeeda iska xayiray, ayey dhawr mar samaysaytay kuwo cusub oo ku darsatay, laakiin markii uu ogaadaba uu iska sii xayirayey. Maantii dambe ayey samaysatay mid aysan ku darsan laakiin ay qeybta baarista (searching) kala socoto waxa uu soo dhigo boggiisa. Galab uu soo dhigay boggiisa in uu Liido joogo ayey inta ka aragtay, orod isku sii taagtay si ay isha uga qaaddo. Waxa ay u timid isaga oo dhallinyaro dhex fadhiya. Isaga oo aan kicin buu hadal oo dhan ugu soo koobay: Ma aniga ayaa ku soo wacay oo halkaan kugu la ballansanaa. Hadda waqti ma hayo oo shir baan ku jiraaye, waa noo mar kale! Maxa ay samayn kartaa oo kale. Jac baa ku dhegtay oo, waa iska laabatay.

Caku ruux wax jecel. Raxmo iyada oo marmar ka fekeraysa Cali ayaa waxaa ku dhaca in ay macquul ahaan lahayd in uu soo waco, laakiin laga yaabo in uu la soo garaaci waayo Kaar la`aan, kolkaas bay markaasba u tuurtaa lacag ay ka soo shaxaadday waalidiinteeda. Iska daa soo wicide, xitaa waan helay lacagtii uma soo quuro. Intii ay jeclayad, maalin ciid soo galaysay ayey inta niyadda iska tiri: Cali ma haysto lacag uu dhar qurxoon ku iibsado iyo mid uu ku damaashaado. Markaas bay inta isla markiiba boodday, abbeheed weyddiisatay lacag. Waa oday taajir ah oo gabadhiisana jecele, warba kama soo celine intii ay sheegatey ayuu u dhiibay. Iyada oo aan shilin ka reeban bay ugu xawishay taleefoonkiisa. Xitaa ‘waad mahadsan tahay’ waa soo dhihi waayey.

Mar haddii ay ka weyday aaladaha la is kala xiriiro, waxa ay bilowday in ay cagaheeda ku raadiso. Labada meel ee uu ugu badan yahay (Waa jaamacadda iyo xaafadda e) ayey taqaannay e, labadaas bay ka baadigoobtaa. Marka ay jaacamadda ka soo raadiso, haddii uu kor ka arko waa ka dhuuntaa, haddii ay iska soo horbaaxaanna, inta badan qof aan arkayn oo aan maqlayn buu iska dhigaa oo, waa daba maraa, oo ka saandheereeyaa. Haddii ay is hor qotomiso, waxa uu ku dhahaa: Abbaayo aniga ayaa ku soo wacaya hadda waa degdegsanehee. Jawaabtaas bay inta laabta ku qabowsato ayey maalintaas iyo habeenkaas oo dhan taleefoonka beerka ku haysaa. Mise ma leh. Haddii ay isku daydo wac, ma helayso oo, xannibaad baa saaran. Qoyskiisa waa hore ayuu ku wargeliyey in aan gabadhaas albaabka lagu furin. Markii ay soo garaacdo oo la ogaado in ay tahay iyadii, Cali ma joogo baa la dhahaa. Kolkii la arkay in ay mar kasta soo raadinayso ayaa lagu bilaabay hadallo ixtiraamdarro, yasmo iyo xaqiraad ah, iyada oo taaganna albaabka xoog la isugu dhuftaa. Marmar waa lagu maadaystaa, kolkolna dhoocilaha guriga jooga ayaa ku daadiya biyaha wasakhda ah. Raxmo, iyadu waxaas oo dhan ma aragto oo, JACAYLKU MA LEH XISHOOD, XANAAQ IYO QAB. Berri bay ku soo laabataa halkii shalay falkaas lagu la kacay.

Wiilkii Cali ahaa aad iyo aad buu u nacay una karaahiyeysay gabdhan raadintiisa uu ka har iyo hoyaad waayey. Tab kasta oo uu isaga reebi karo waa sameeyey waana ka hari la`dahay. Xataa dhawr mar buu been ugu sheegay in uu guursaday si ay inta u hinaasto, uga harto, laakiin meelna ma danqato oo, 'Alle soo afar kuu ma bannayn' bay ugu jawaabtaa. Isaga oo maalin ka fekerayey sidii uu gabadhan ka yeeli lahaa iyo tillaabada ugu dambeysa ee uu ka qaadi lahaa iska dabareebkeeda, ayaa wiilal saaxiibbadi ah inta u yimaadeen waxa ay u sheegeen khad dhoofitaan oo Turkiga la marayo. Waxa ay uga warrameen in ay iyagu baxayaan, haddii uu raacayana fiise Turki ah oo 4,500 $ loo hayo. Wiil taladaas waa la dhacay laakiin cabbaar ayuu fekeray halkii uu lacagtaas ka keeni lahaa maadaama uu ka soo jeedo qoys sabool ah oo awalba ku dhibbanaa bixinta qarashaad yaryar ee jaamacadda uu bilaasha ku dhiganayey. Haddii uu indoor ah wax isweydiinayey, waxaa si kale ugu soo dhacday Raxmadii uu mar dhaweyd ka fekerayey iska reebkeeda. Waxaa qalow ku soo tiri in ay Raxmo reer aad u ladan ka soo jeeddo. Inta farxay ayaa waxa uu is kula taliyey in uu maalmo xiriirkeedii soo celiyo, markaasina uu ka codsado in ay reerka lacag uga soo xaddo. Ku dhaqaaq. La xiriir Raxmo. Raalligelin iyo laabxaarasho isugu dar. Gabadhii oo xanuun sariir la taallay hawadaas bay ku dhegtay farxad darteed maadaama uu soo wacay wiilkii ay adduun ugu jeclayd. Fadhiga ayey inta ka boodday, meel allaale iyo meeshii uu joogay ugu tagtay. Habeen bay ahayde, farxad iyo qabow ay u ayday ayey ka soo qaadday.

Baryo xiriir iyo jacayl la wadwad ah ka dib, Cali waxa uu ka codsaday Raxmo in uu oga baahan yahay lacag dhan 4,500 $ oo uu dan muhiim ah ku qabsanayo. Ma iyada ayaa diidi karta codsi ka yimid wiilkii ay adduun ugu jeclahayd. Iyadu lacag ma haysa e, sanduuq ay hooyadeed dahabka gashato inta u dhacday ayey ka soo dhiitisay dahab badan, oo inta isla markiiba la orodday, u geysay jacaylkeedii. Farxad buu inta la dhacay, ayuu ka qaatay inta uu aad ugu mahadceliyey. Dahabkii ayuu suuqa geystay oo, waxa uu u gaaray 6,400 $, masha Allah, kaba badan intii uu doonayey. Fiisihiisii iyo Hawlihiisii kale ayuu ku dhammaystay.

Baryo ka dibba, Raxmo hooyadeed tawday dahabkii, se si kasta inta la yeelay baa la garan waayey cidda qaadatay. Xaafaddii buuq iyo tuhun baa kala dhexgalay. Shaqaale badan, masaakiin iyo qaraabo guri ku noolayd buu salfaday.

Subixii uu baxayey galabteedii ayuu Cali ugu yeeray Raxmo qol uu saaxiibkiis lee yahay. Wax kale ugu ma wicine, waxa uu is kula yaabay gabadha muddadaas dheer sidaas u jecel oo uusan weligi taaban oo tuujin. Markii ay u timid ayuu ku yiri: Raxmo haddii aad si dhab ah ii jeceshahay iskay sii. Dharka dhigo oo sariirtaas ii jiifo. Ma diidine, hal mar bay dharkii muluq iska siisay. Markii uu dhankeeda soo aaday ayey ku tiri: Walaalle Caliyow, weligay nini korkeyga ma taaban. Adna jacaylka aan kuu hayo ayaa iga keenayee, ma jeclayn annaga oo aan xalaal isku ahayn in aan sidan ku kulanno. Walaalow, Alle baan kugu dhaarshaye, xaaraan ka ha igu bikrojebin. Caliyow, aniga ayaa diyaar kuu ehe, walaal maad i mehersatid. Xitaa qudbasiro aan isku soo nikaaxsanno hadda, haddii aadan lacag haynna, aniga ayaa bixinayee. Walaalow codsigaas ii qiimee, haddii aadan yeelaynna, qaali diyaar baan kuu ahaye, sida aad rabto samee.” Cali ma yeelin codsigaase, shaqayso buu is yiri. Laakiin markii uu u dhawaaday ayaa indhiisa inta caad fuulay oo ay si kale inta la noqotay, ka hammijabay bay isla markiiba ka hortimid, kolkaas buu inta dharkeedii xiro yiri, iska fasaxay.

Raxmo, markii ay ka tagtay oo ay gurigeedii gaartayba, waxa ay damacday in ay jacaylkeedii wacdo oo ay u sheegto in ay nabad tagtay. Waa wacday mise sidii hore oo kale ayaa Baloog loo saaray. Habeenkii oo dhan ayey wacdaa mise ma leh. Subixii ayey haddana ku bilowday wicitaan, mise waaba dansan yahay taleefoonkiisu. Ilaa maalintii xigtay oo dhan bay garaacaysay oo uu sheegayey in uu bakhtiisan yahay. Gabadhii naxdin baa ku dhacday. Ismaba weydiin bixid iyo waxaas e, waxa ay ka fekeraysay in ay wax kale heleen. Subixii dambe ayey ku kallahday gurigisii, kolkaas baa loo sheegey in wiilka ay raadinayso uu u baxay Turki. Ma aysan aaminine, faysbuuggeedii ayey inta furtay ka eegtay kiisii, kolkaas bay ka aragtay sawirro 'macasalaamo' ah uu soo dhigay oo uu isaga qaaday markii uu ka baxayey Gegida Dayuurada Muqdisho iyo kuwo kale uu isaga qaaday kolkii uu ka degayey Madaarka Ankara. Hubsatay socdaalkiisii.

Maantaas habeenkeedii ayey Raxmo wax isweydiisay. Waxa ay markii ugu horreysay wax ka iska su`aashay Cali. Waxa horay kaga soo dhacay falalkii ugu dambeeyey ee ay ku kacday. Waxa ay soo garwaaqsatay wax walba oo khalad ahaa ee ay u galaysay jacaylka Cali. Waxaa maankeeda ku soo duxay sida ay kalsooni, ciso iyo karaamo ugu haysay oo weilba gaarsiiyey in ay hooyadeed lacag uga soo xaddo, isna isku kala dhigto iyo khiyaanada iyo lug gooyada uu intaa ku hayey. Xasuuso dhib badan oo hore ayey gashay; xabbad xabbad ayaa loo soo hormarinayey waxa ay samaynaysay muddadaas dheer. Haddii ay saacado isku maqnayd, waxa u soo baxday in ay Eebbe u laabato; bilowdo salaaddii ay waa hore ugu dambeysay, una fariisato duco iyo Allatuug ah in uu Alle xasiliyo, u dambi dhaafo, waddada saxda ahna kuu ku duwo. Habeenkaas bay inta weysaysatay, waxa ay bilowday salaad iyo duco ilaa waagii uu ka dillaacay. Alle waa aqbalay Raxmo; waa uuna ka saaray shuushii iyo waallidii. Hal mar ayaa wiilkii qalbigeedii looga saaray. Waxa ay subixiiba iska soo qortay dugsi Qur`aan, maalmo ka dibna, waxa ay ku biirtay jaamacaddii la rabay in ay sannad ka hor bilowdo oo uu jacaylku ka teeday. Ka ma aysan qarine, markaan qoyskeedii waa la wadaagtay dhibka hayey ee Alle ka shaafiyey. Waa sheegtay dahabkii iyo halka ay geysay iyada oo cafis ka dalbatay waaliddiinteeda. Waxa ay ka bariday in cid kasta oo uu saameeyey dahabkaasi la raalligeliyo, sidii horena loo ahaado. Waaliddiin fiican baa dhalaye, wax walba waa laga yeelay.

Raxmo, dib dambe uma raadin Cali, kama na warheyso meel uu ku dambeeyey. Laakiin, waxaa la hubaa in rafaadkii uu mariyey Raxmo uusan ku raaxaysan doonin; in uusan ku barwaaqoobi doonin beesadii ay u xadday.

“Nabsi baa miskuhu kaa jabshiyo, miidasho la`aan leh” Cabdidhuux

“"Nabsigu waa dhaxaa ee kuma dhaafo; ma dheeraado ee waa ku dhinac yaal" Magool

Bal aan aragno halka uu Cali kula jabo dawaarku.

FG: Raxmo oo ka mid ah bahda ku taxan Boggayga Faysbuug ayaa maalin dhaweyto inta iga la soo xiriirtay inbox-ka, iga codsatay in aan is aragno oo ay iiga sheekeyso qisadan. Waxa aan ku kulannay Liido, si wanaagsan bayna iigu idlaysay qisadeeda, iyada oo i warsatay in aan saaxiibbada bogga la wadaago. Raxmo, hadda waa soo kabatay oo dheeheedii iyo dhalaalkeedii quruxda badnaa ee ay u dhalatay bay ku soo laabatay. Waa faraxsan tahay oo, nololsheedii bilicda badnayd ayey dib u bilowdday.

Waxaa Qoray: Suldaan Nayruus         

Email: nayruus@gmail.com      
Fb Page: www.facebook.com/snayruus